دیوار سبز
دیوار سبز یا گرین وال چیست؟ (Green wall)
دیوار سبز که در زبان انگلیسی به آن green wall یا گرین وال گفته می شود و با عناوین دیگری همچون دیوارهای گیاهی، دیوارهای زندگی یا باغهای عمودی شناخته می شود در سال های اخیر با استقبال زیادی روبه رو شده و روند رو به رشدی را در میزان استفاده شدن در محیط های ساختمانی داشته اند.دیوار سبز یکی از زیباترین طراحی های فضای سبز است که نمای بیرونی ساختمان ها را زیباتر خواهد کرد. در واقع این دیوار مجموعه از پوشش گیاهی است که به صورت عمودی نصب می شود. این حالت را در کشورهای خارجی به ویژه در استرالیا به وفور خواهید دید.
گاهی می توان برای زیبایی ، سر سبزی و شادابی بیشتر محیط یک دیوار یا بخشی از یک دیوار را با یک یا چند نوع از گیاهان مختلف پوشاند و آن را یک روش کشت و نگهداری نامید.
در زمان حاضر، واژه سبز به عنوان یک موضوع جالب در کانون توجه معماران و شهرسازان معاصر قرار گرفتهاست. اما ساختمان سبز چیست؟ در آمریکا، اداره محیط زیست ساختمان سبز را اینگونه تعریف میکند:فرایندی در جهت افزایش کیفیت ساختمان که در آن، ساختمانها و مکان قرارگیری آنها از آب، انرژی و مصالح استفاده میکنند و تأثیرات منفی ساختمان را روی سلامت انسان و محیط، از طریق مکانیابی بهتر، طراحی، ساخت، اجرا و نگهداری چرخه زندگی کامل یک ساختمان کاهش میدهند؛ بنابراین ساختمان سبز نه تنها به محیط زیست آسیب نمیرساند، بلکه به گونه مثبتی در اکوسیستم مشارکت مینماید و حتی ممکن است به درمان اثرات ناشی از منظرهای آسیبرسان کمک نماید.
تاریخچه دیوار سبز؟
ایده دیوار سبز بحث جدیدی نیست، از سالیان دور این روش در بناهایی چون باغ های معلق و پلکانی بابل و زیگورات نانا به چشم میخورد اما اولین بار این ایــده به شکل امروزی تـوسط پروفسور معمــاری منظر در دانشگــاه ایلیـنوی آمریکا استنلی هارت وایت مطرح و ابداع شد.
چرا دیوار سبز؟
امروزه بشر به دلایل مختلفی چون صنعتی شدن شهر ها ، مدرنیته و….. جهت ساخت سازه ها و ساختمـــان های شهری ، متریال های مصنوعی و بیگانه با طبیعت را به کار گرفتـه است و این ســـازه های بعضا بلنـد چون سدی مرده و بی روح مقابل چشمان شهر طبیعت را از دیدمان پنهان می کنند. واحد فضای سبز شرکت آفتاب تجارت ســامــان دیوار سبز را راه حلی مناسب جهت حل این معضل داند و با طراحی دیوارهای سبز مختلف جهت نیل به اهداف زیر سعی در آشتی طبیعت با بشر دارد.
1- پوشش گیاهی دیوارهای سبز، به طور طبیعی دی اکسید کربن موجود در هوا را به اکسیژن تبدیل می کنند و در نتیجه این پاکسازی، کیفیت تنفس را بالا می برد
2- دیوارهای سبز یا زنده می توانند گازها و سموم تولید شده از لوازم منزل همچون پارچه ها، فرش ها، پلاستیک ها و همچنین گازهای ناشی از لوله کشی تاسیسات بهداشتی و آشپزخانه و ….. را به طور قابل ملاحظه ای جذب و پاک کنند تا کیفیت هوا را بهبود بخشند.
3- به طور طبیعی گیاهان می توانند در خنک سازی به تنظیم درجه حرارت کمک کنند، و با کاهش مصرف انرژی به فضای داخلی شما کمک کرده و در هزینه های انرژی صرفه جویی کنند.
4- دیوارهای سبز مانع از حرکت و پراکندگی ذرات گرد و غبار در فضا می شوند.
5- دیوار سبز توانایی جذب سر و صدا و کاهش آلودگی صوتی در داخل ساختمان را دارا میباشد.
6- گیاهان به طور طبیعی صداهای با فرکانس بالا را مسدود کرده و در نتیجه به کاهش نویز کمک می کنند. سیستم آبیاری قطرهای دیوارهای سبز و چرخش آب در سیستم، منجر به ایجاد فضای سبز با حداقل مصرف در آب می شود.
7- محیط های کاری مملو از استرس و درگیری های ذهنی است و اجتناب از آن غیرممکن می باشـد، یکی از راه های کاهش این استرس ها و رسیدن به آرامش استفـاده از گل و گیـاه در محیط اطرافمـان است.
انواع دیوار سبز کدامند؟
بطور کلی دیوار های سبز را می توان از نظر نحوه کاشت به دو نوع مستقیم و غیر مستقیم (بالارونده) تقسیم کرد.
دیوار سبز غیرمستقیم
در این روش گیاه را کف زمین یا داخل فلاورباکس هایی پایین دیوار کاشته و به وسیله داربست، طناب، سیم و …. بر روی دیوار هدایت میکنند؛ معمولا از این روش در محیط های بیرونی استفاده می کنند.
دیوار سبز مستقیم
در این روش گیاه را داخل گلدان هایی به شکل پراکنده و دلخواه با توجه به طرح نصب میکنند و رشد میدهند، به طور کلی این روش با توجه به جنس گلدان ها و بستر به موارد زیر تقسیم میشوند:
دیوار سبز گالوانیزه
از مزایای این روش به میتوان به دوام بالای آن اشاره نمود ولی به دلیل وزن زیاد و هزینه بالای آن زیاد مورد استقبال قرار نمیگیرد.
دیوار سبز پلیمری
معمولا این جنس به دلیل وزن متناسب، انعطاف ، سیستم زهکشی مناسب و همچنین دوام قابل قبول بیشتر از بقیه جنس ها پیشنهاد میشود ولی بهای تمام شده آن کمی بالاست و برای داخل ساختمان انتخابی مناسب می باشد.
دیوار سبز نمدی
در این روش گیاه را داخل محفظه های نمدی به شکل جیب که خود بر روی یک سطح نمدی دوخته شده اند رشد می دهند. از مزایای آن میتوان به وزن کم ، انعطاف عالی و قیمت ارزان آن اشاره کرد ولی به دلیل آب ناشی از زهکش آبیاری جهت استفاده در داخل ساختمان توصیه نمی شود.
چگونه گیاهان مناسب دیوار سبز خود را انتخاب کنیم؟
در ابتدا باید توجه داشت هدف از کاشت گیاه در این روش پوشش دیوار است پس باید گیاهانی را انتخاب کنیم که دارای رشد خوب و شاخسار های رونده و یا پوشاننده ای داشته باشند.
برای هر دیوار باید گیاهانی را انتخاب کرد که علاوه بر سلیقه و اهدافی که در طرح آن دیوار مشخص شده دارای مقاومت و سازگاری لازم با شرایط اکولوژی آن فضا باشند که به طور کلی خود به دو دسته زیر تقسیم بندی میشوند:
گیاهان محیط بیرونی
گیاهانی هستند با مقاومت بالا در مقابل سرما و گرمای شدید برای دیوار های تراس و بام و محوطه ها
از این نوع می توان به عشقه، ناز ها، درخت مو، پیچ امین الدوله، پیچ اناری، پیچ ساعتی، پیچ گلیسین، گل کاغذی،
نسترن های رونده و…. اشاره کرد.
گیاهان آپارتمان
گیاهانی بسیار حساس به شرایط جوی محیط هستند و میزان تحمل آنها بسیار پایین است.
از گیاهان آپارتمانی که شرایط لازم را برای کاشت دیوار سبز دارند میتوان به عنکبوتی انواع پتوس، انواع آگلونما، برگ عبایی، برگ انجیری، سرخس، ناز چشم آهویی، موسی در گهواره، کروتون و…. اشاره نمود.
گیاهان این دسته خود به دو دسته نور زیاد غیر مستقیم-نور کم غیر مستقیم، تقسیم بندی می شوند.
نور زیاد غیر مستقیم
تقریبا کلیه گیاهان این دسته ابلغ هستند: این گیاهان شامل آگلونما برفی، کرتون رشته ای، کروتون های قرمز، پتوس ارتشی، عنکبوتی ابلق
نور کم غیر مستقیم
اغلب گیاهان مناسب دیوار سبز از این دسته اند. این گیاهان شامل: آگلونمای سبز، کروتون،برگ انجیری، برگ عبایی، سرخس، فیلندرون، فیتونیاو…می باشند. (لازم به ذکر است گیاهان این دسته را برای دسته فوق می توان به کار برد ولی بالعکس امکان پذیر نیست.)
انواع گیاهان مورد استفاده در طراحی و اجرای گرین وال طبیعی:
میتوان از انواع مختلفی از پوشش گیاهی در گرین وال استفاده کرد. البته متریال دیوارسبز بسته به نوع و هدف از نصب با محدودیتهایی روبروست. گیاهانی که عموماً برای دیوارهای داخلی استفاده میشوند مجبور نیستند تغییرات دمایی عمده را تحمل کنند، اگرچه رطوبت همچنان متفاوت است و در صورت عدم توجه ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. با این حال، برخی از تولیدکنندگان به استفاده از گیاهان پلاستیکی تصفیه شده شیمیایی متوسل میشوند، که مزایای دیگری (مانند تصفیه هوا) را برای نگهداری آسانتر فدا میکنند.
یا حتی در مواردی از دیوارهای سبز خزهای تثبیت شده هم استفاده میکنند که نه تنها ویژگیهایی مثل عدم نیاز به نگهداری، عدم نیاز به آبیاری، عدم نیاز به نور، نیاز نداشتن به خاک و کود (این ویژگی دیوارهای خزهای باعث جذب نشدن و دور ماندن حشرات میشود)، کاهش دهنده آلودگی صوتی تا ۳۵ ٪ درصد، تصفیه کننده هوا، باعث ایجاد آرامش در افراد، قابل نصب روی هر سطحی مطابق باب میل طراح داخلی مربوطه (سقف، دیوار و …) دارد بلکه جذابیت بیشتری نیز دارد.
برای دیوارهای سبز فعال، فرآیند انتخاب گونه های گیاهی مناسب حتی سخت تر از دیوارهای سبز غیرفعال است. این به دلیل گردش هوای دیوار سبز فعال است که می تواند برای گیاهان بسیار آزاردهنده باشد. بنابراین، گیاهان باید آزمایش شوند تا از زنده ماندن آنها در شرایط دیوار سبز اطمینان حاصل شود.
اما به طور کلی گیاهانی که میتوانند برای این منظور مورد استفاده قرار بگیرند، عبارتند از:
گیاهان مناسب فضای سبز خارجی
گیاه چمن یال اسبی
چمن یال اسبی گیاهی همیشه سبز است که به حالت بوتهای رشد میکند و عموما به رنگ سبز تیره است. گلهای این گیاه در بهار و تابستان شکوفا میشود.
گیاه شمعدانی پیچ
گیاه دائمی و همیشه سبز و مقاوم به سرماست. از این رو مناسب برای دیوار سبز در فضای خارجی است.
گیاه پاپیتال مینیاتوری
گیاهی با رشد سریع بوده که در مقابل نور و سایه بسیار مقاوم است. در زمستان برگهای این گیاه، سبز روشن و براق است و در تابستان به رنگ سبز برنزی است.
گیاهان مناسب فضای سبز داخلی
سرخس برگ شمشیری
از انواع گیاهان محیط مرطوب است. به همین دلیل مناسب محیط مرطوب است. نگهدار از این گیاه نسبتا آسان است و ساختار آن به گونهای است که جلوهای سه بعدی به دیوار سبز میدهد.
پتوس
پتوس گیاه محبوبی است که در ساختار دیوار سبز بسیار کاربرد دارد. علت محبوبیت این گیاه، وجود رنگهای متفاوت از آن است. نگهداری از این گیاه بسیار آسان است.
پتوس در رنگهای سفید، زرد، کرم، ابلق وجود دارد.
گیاه پپرومیا
گیاهی با برگهای گرد و خطوط سفید و سبز و دمبرگهای قرمز رنگ است که نگهدار از آن هم نسبتا ساده است.
گیاه کریپتانتوس
گیاهی بسیار مقاوم است که دارای برگهای رنگی و براق میباشد. در دکوراسیون و کاشت گروهی با گیاهان دیگر حالت جذاب و گیرایی به نمای دیوار سبز میدهد.
برای انتخاب گیاهان چه نکاتی را باید مد نظر داشته باشیم؟
گیاهانی که برای گرن وال انتخاب میشوند علاوه بر زیبایی باید با شرایط محیطی که قرار است در آن نصب شوند، سازگاری بالایی داشته باشند. موارد زیر از جمله نکاتی است که باید در انتخاب گیاه مد نظر داشت.
- تناسب با اقلیم منطقه مورد نظر
- میزان نور و روشنایی
- تهویه هوا
- نیاز به حداقل آبیاری
- حداقل میزان رویش و نیاز به هرس
- حرارت مورد نیاز
- شدت و وزش باد
- بستر رشد و نوع خاک
از جمله مواردی است که باید برای انتخاب گیاهان مد نظر داشت.
عوامل موثر بر طول عمر دیوار سبز:
از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر طول عمر دیوار سبز میتوان به مواردی از قبیل:
- میزان رسیدگی و مراقبت از دیوار سبز
- نوع گیاهان بکار رفته در دیوار سبز و تناسب آن با اقلیم منطقه
- نحوه احداث و نصب دیوار سبز
- شرایط آب و هوایی منطقه
نکات طلایی در انتخاب دیوار سبز مناسب:
- مکان مناسب نصب دیوار سبز: دیوارهای قدیمی، دیوارهای کور و جانبی، دیوارهای پارکینگ، دیوارهای امکان عمومی
- جلوههای ویژه در طراحی دیوار سبز (نورپردازی و …)
- نوع و سیستم اجرایی دیوار سبز
- اندازه و طراحی دیوار سبز
- گیاهان مناسب برای دیوار سبز
همهی اینها مواردی است که باید برای انتخاب دیوار سبز مناسب تحقیقات لازم را در خصوص آن به عمل آورید.
دیوار سبز هوشمند چیست؟
دیوارهای سبز هوشمند و فعال اغلب شبیه به دیوارهای سبز معمولی به نظر میرسند، اما به دلیل استفاده از هوش مصنوعی و فناوری، اهداف بیشتری دارند. ویژگیهای یک دیوار زنده هوشمند را میتوان خودکار و نظارت کرد و جلوهها را افزایش داد.
علاوه بر مزایای بصری و بیوفیلیک همه دیوارهای سبز، دیوارهای سبز هوشمند و فعال میتوانند به لطف ترکیبی از گردش هوای پیشرفته، محیط رشد تخصصی و فناوری، تصفیه و رطوبت طبیعی هوا را داشته باشند.
دیوارهای سبز هوشمند و فعال فقط در داخل خانه مورد استفاده قرار می گیرند زیرا راندمان تصفیه هوا آنقدر قوی نیست که بتواند بر فضاهای بیرونی تأثیر بگذارد. علاوه بر این، گیاهان استفاده شده در این دیوارهای سبز، مناطق گرمسیری هستند و در بیشتر شرایط دنیای بیرون وقتی از زیستگاه طبیعی خود حذف شوند، زنده نمیمانند.
شرکت آفتاب تجارت سامان مجری ارائه خدمات طراحی، اجرا و نگهداری فضای سبز با استفاده از جدیدترین تکنولوژی های روز دنیا و با بکارگیری از سیستم هوش مصنوعی(فضای سبز هوشمند) با نظارت کارشناسان متخصص میباشد.